Page 46 - Management_agricultural_drought_2561

39

(6) เกิดรวมกับการออนกําลังลงของลมคาที่พัดไปทางทิศตะวันตกบริเวณแปซิฟกเขต
ศูนยสูตร

(7) เวียนเกิดซ้ําแตชวงเวลาไมสม่ําเสมอ
(8) เกิดแตละครั้งนาน 12 – 18 เดือน
2) การเกิดปรากฏการณเอลนีโญ
กรมอุตุนิยมวิทยา (2546) ตามปกติเหนือนานน้ํามหาสมุทรแปซิฟกเขตรอนหรือมหาสมุทร

แปซิฟกเขตศูนยสูตรจะมีลมคาตะวันออกพัดปกคลุมเปนประจํา ลมนี้จะพัดพาผิวหนาน้ําทะเลที่อุนจากทาง
ตะวันออก (บริเวณชายฝงประเทศเอกวาดอร เปรู และชิลีตอนเหนือ) ไปสะสมอยูทางตะวันตก (ชายฝง
อินโดนีเซีย และออสเตรเลีย) ทําใหบรรยากาศเหนือบริเวณแปซิฟกตะวันตกมีความชื้นเนื่องจากขบวนการ
ระเหย และมีการกอตัวของเมฆและฝนบริเวณตะวันออกและตะวันออกเฉียงใตของเอเชีย รวมทั้งประเทศ

ตางๆ ที่เปนเกาะอยูในแปซิฟกตะวันตก ขณะที่ทางตะวันออกของแปซิฟกเขตศูนยสูตรมีการไหลขึ้นของน้ําเย็น
ระดับลางขึ้นไปยังผิวน้ําและทําใหเกิดความแหงแลงบริเวณชายฝงอเมริกาใต แตเมื่อลมคาตะวันออกมีกําลัง
ออนกวาปกติ ลมที่พัดปกคลุมบริเวณดานตะวันออกของปาปวนิวกินี (ปาปวนิวกินี คือ เกาะที่ตั้งอยูบริเวณเสน
ศูนยสูตรทางแปซิฟกตะวันตกเหนือทวีปออสเตรเลีย) จะเปลี่ยนทิศทางจากตะวันออกเปนตะวันตก ทําใหเกิด

คลื่นใตผิวน้ําพัดพาเอามวลน้ําอุนที่สะสมอยูบริเวณแปซิฟกตะวันตกไปแทนที่น้ําเย็นทางแปซิฟกตะวันออก
เมื่อมวลน้ําอุนไดถูกพัดพาไปถึงแปซิฟกตะวันออก (บริเวณชายฝงประเทศเอกวาดอร) ก็จะรวมเขากับผิวน้ํา
ทําใหผิวหนาน้ําทะเลบริเวณนี้อุนขึ้นกวาปกติ และน้ําอุนนี้จะคอย ๆ แผขยายพื้นที่ไปทางตะวันตกถึง

ตอนกลางของมหาสมุทร สงผลใหบริเวณที่มีการกอตัวของเมฆและฝนซึ่งปกติจะอยูทางตะวัน ตกของ
มหาสมุทรเปลี่ยนแปลงไปอยูที่บริเวณตอนกลางและตะวันออก (ภาพที่ 3.2 ) บริเวณดังกลาวจึงมีฝนตก
มากกวาปกติ ในขณะที่แปซิฟกตะวันตกซึ่งเคยมีฝนมากจะมีฝนนอยและเกิดความแหงแลง

สภาวะปกติ สภาวะเอลนีโญ
ภาพที่ 3.2 สภาวะปกติ และสภาวะเอลนีโญ

ที่มา : กรมอุตุนิยมวิทยา (2546)

3) ผลกระทบจากปรากฏการณเอลนีโญ

ในชวงที่เกิดปรากฏการณเอลนีโญ การกอตัวของเมฆและฝนเหนือนานน้ําบริเวณเอเชีย
ตะวันออกเฉียงใตจะลดลง และจะขยับไปทางตะวันออก ทําใหบริเวณตอนกลางและตะวันออกของแปซิฟกเขต
ศูนยสูตร รวมทั้งประเทศเปรูและเอกวาดอรมีปริมาณฝนมากกวาคาเฉลี่ย ขณะที่มีความแหงแลงเกิดขึ้นที่
นิวกินี และอินโดนีเซีย อีกทั้งบริเวณเขตรอนของออสเตรเลีย (พื้นที่ทางตอนเหนือ) มักจะเริ่มฤดูฝนลาชา
นอกจากพื้นที่บริเวณเขตรอนแลวปรากฏการณเอลนีโญยังมีความเกี่ยวของเชื่อมโยงกับความผิดปกติของ

ภูมิอากาศในพื้นที่ซึ่งอยูหางไกลดวย เชน ความแหงแลงทางตอนใตของแอฟริกา จากการศึกษาปรากฏการณ