Page 64 - คาดการณ์พื้นที่เกษตรเสี่ยงภัยแล้งปี2558

55

ปริมาณน้ําฝนรายป จํานวนวันที่ฝนตกตอป ระยะหางจากแหลงน้ํา แหลงน้ําใตดิน พืชพรรณที่ขึ้นปกคลุมดิน
เนื้อดิน ความลาดชันของพื้นที่ ความหนาแนนของแมน้ํา โดยการกําหนดคาถวงน้ําหนักของปจจัย และคา

คะแนนของประเภทขอมูลของแตละปจจัยมากําหนดพิสัย 3 ชวง และจัดทําแผนที่โอกาสเกิดความแหงแลง 3
ระดับ พบวาพื้นที่ที่มีโอกาสเกิดความแหงแลงสูง มักพบบริเวณที่ราบขั้นบันไดทางดานตะวันตกของทะเลสาบ
สีใส (2547) ไดวิเคราะหหาพื้นที่เสี่ยงภัยแลงในจังหวัดพิษณุโลก โดยการประยุกตใชระบบ
สารสนเทศภูมิศาสตร ใชตัวแปรดานสิ่งแวดลอม 15 ตัวแปร รวม 4 ดาน คือดานน้ําฝน ดานศักยภาพน้ําใตดิน

และลุมน้ํา ดานระยะหางจากแหลงน้ํา และดานสภาพภูมิประเทศและดิน จําแนกระดับการศึกษาออกเปน 4
ระดับ คือ ไมเสี่ยง เสี่ยงต่ํา เสี่ยงปานกลาง และเสี่ยงสูง จากการศึกษาพบวา ตัวแปรทั้ง 15 ตัวแปร สามารถใช
รวมกันเพื่ออธิบายความเสี่ยงตอภัยแลงของพื้นที่ไดรอยละ 95.4 โดยระดับความเสี่ยงภัยแลงมีความสัมพันธ
กับปจจัยดานศักยภาพน้ําใตดินและลุมน้ํา(R=0.95) มากกวาปจจัยดานสภาพภูมิประเทศและดิน ปจจัยดาน

ระยะหางจากแหลงน้ําปจจัยดานน้ําฝน (R=0.92, 0.91, 0.88) ตามลําดับ และพบวามี 4 ตัวแปร ที่มี
ความสัมพันธสูงกับระดับความเสี่ยงภัยแลงคือ ระยะหางจากพื้นที่ชลประทาน ศักยภาพชั้นหินใหน้ํา
ความสามารถใหน้ําของบอบาดาล และระยะหางจากแหลงน้ําผิวดิน ซึ่งจากการวิเคราะหพบวาจังหวัด
พิษณุโลกมีพื้นที่ทั้งหมด 6,809,375 ไร เปนพื้นที่ที่ไมเสี่ยงภัยแลง 1,564,234 ไร (23.14%) เสี่ยงภัยแลงระดับ

ต่ํา 1,971,628 ไร (29,17%)เสี่ยงภัยแลงระดับปานกลาง 2,024,055 ไร (29.94%) และเสี่ยงภัยแลงระดับสูง
1,199,458 ไร (17.75%)
วีระศักดิ์ และ พูลศิริ (2548) ไดศึกษาการกําหนดพื้นที่เสี่ยงภัยแลงบริเวณภาคตะวันออกของ

ประเทศไทย โดยศึกษาปจจัยที่กอใหเกิดสภาวะแหงแลง ใชการวิเคราะหหาความสัมพันธเชิงพื้นที่ระหวาง
ปจจัยตาง ๆ รวมกับการใชระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตรในการจัดเตรียมขอมูลพื้นฐาน วิเคราะห และจัดทํา
แผนที่ ซึ่งการวิเคราะหเพื่อกําหนดพื้นที่เสี่ยงภัยแลงไดกําหนดคาถวงน้ําหนักของแตละปจจัยตามลําดับของ
อิทธิพลที่มีตอความแหงแลง คือ ดัชนีฝนแลง การอุมน้ําของดิน พื้นที่ชลประทาน ปริมาณน้ําใตดิน จํานวน
วันที่ฝนตกรายปเฉลี่ย และการใชประโยชนที่ดิน มีคาถวงเปน 3 : 2.5 : 2 : 1.5 : 1 : 1 ตามลําดับ พบวา

สามารถจัดกลุมระดับความเสี่ยงภัยแลงบริเวณภาคตะวันออกเปน 4 ระดับ คือ ระดับไมเสี่ยงภัยแลงมีพื้นที่
8,370.24ตารางกิโลเมตร เสี่ยวงภัยแลงระดับต่ํามีพื้นที่ 10,236.22 ตารางกิโลเมตร เสี่ยงภัยแลงระดับปาน
กลางมีพื้นที่ 10,343.06 ตารางกิโลเมตร และเสี่ยงภัยแลงระดับสูงมีพื้นที่ 5,661.74 ตารางกิโลเมตร

จิราพร (2549) ไดใชระบบสารสนเทศภูมิศาสตรเพื่อประเมินหาพื้นที่เสี่ยงตอการเกิดภัยแลง
โดยวิเคราะหการถดถอยในพื้นที่จังหวัดลพบุรี โดยใชปจจัยดานอุตุนิยมวิทยา อุทกวิทยา อุทกธรณีวิทยา ภูมิ
ประเทศ ดานปฐพีวิทยา และการใชประโยชนที่ดิน ผลการศึกษา พบวาปจจัยที่มีอิทธิพลตอการเกิดภัยแลง
อยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับเชื่อมั่นรอยละ 95 มี 6 ตัวแปรคือ จํานวนวันฝนตกรายปเฉลี่ย ความลาดชัน

ของพื้นที่ การใชประโยชนที่ดิน ระดับความสูงของพื้นที่ ระยะหางจากพื้นที่ชลประทาน และปริมาณน้ําฝนราย
ปเฉลี่ย สําหรับปริมาณน้ําใตดิน และคุณสมบัติในการระบายน้ํา ไมมีความสัมพันธตอการเกิดภัยแลงที่ระดับ
ความเชื่อมั่นรอยละ 95
ตรีรัตน และคณะ (2549) ไดศึกษาการประเมินโอกาสเกิดความแหงแลงเชิงพื้นที่ในลุมน้ํากวาน

พะเยา ในพื้นที่อําเภอเมือง อําเภอแมใจและบางสวนของ กิ่งอําเภอภูกามยาว ใชปจจัยดานอุทกวิทยา
อุตุนิยมวิทยาและ การเกษตร พบวาพื้นที่สวนใหญที่โอกาสเกิดพื้นที่แหงแลงปานกลาง คิดเปนพื้นที่ 655.45
ตารางกิโลเมตร (69.57%) พื้นที่ที่มีโอกาสเกิดพื้นที่แหงแลงต่ําหรือ ไมเกิด คิดเปนพื้นที่ 149.92 ตาราง
กิโลเมตร (15.91%) และพื้นที่ที่มีโอกาสพื้นที่แหงแลงสูงคิดเปนพื้นที่ 136.82 ตารางกิโลเมตร (14.52%)