Page 63 - คาดการณ์พื้นที่เกษตรเสี่ยงภัยแล้งปี2558

54

ประเทศไทยมีโอกาสเปนไปไดทั้งสูงกวาปกติและต่ํากวาปกติหรืออาจกลาวไดวาชวงกลางและปลายฤดูฝนเปน
ระยะที่ปรากฏการณเอลนีโญมีผลกระทบตอปริมาณฝนของประเทศไทยไมชัดเจน

จากผลการศึกษาพอสรุปไดกวาง ๆ วาหากเกิดปรากฏการณเอลนีโญ ปริมาณฝนของประเทศ
ไทยมีแนวโนมวาจะต่ํากวาปกติ โดยเฉพาะฤดูรอนและตนฤดูฝน ในขณะที่อุณหภูมิของอากาศจะสูงกวาปกติ
เฉพาะอยางยิ่งในกรณีที่ปรากฏการณเอลนีโญมีขนาดรุนแรง ผลกระทบดังกลาวจะชัดเจนมากขึ้น
ในปที่เกิดปรากฏการณลานีญาปริมาณฝนของประเทศไทยสวนใหญสูงกวาปกติ โดยเฉพาะชวง

ฤดูรอนและตนฤดูฝนเปนระยะที่ปรากฏการณลานีญามีผลกระทบตอสภาวะฝนของประเทศไทยชัดเจนกวา
ชวงอื่น และพบวาในชวงกลางและปลายฤดูฝนปรากฏการณลานีญามีผลกระทบตอสภาวะฝนของประเทศไทย
ไมชัดเจน สําหรับอุณหภูมิปรากฏวาปรากฏการณลานีญามีผลกระทบตออุณหภูมิในประเทศไทยชัดเจนกวาฝน
โดยทุกภาคของประเทศไทยมีอุณหภูมิต่ํากวาปกติทุกฤดู และพบวาปรากฏการณลานีญาที่มีขนาดปานกลางถึง

รุนแรงสงผลใหปริมาณฝนของประเทศไทยสูงกวาปกติมากขึ้น ขณะที่อุณหภูมิต่ํากวาปกติมากขึ้น
3.3 การศึกษาวิจัยที่เกี่ยวกับความแหงแลง
จากการทบทวนงานวิจัยที่เกี่ยวของ เพื่อหากรอบแนวคิดและมุมมองเกี่ยวกับการคาดการณภัยแลง
พบวา มีงานวิจัยดังนี้

3.3.1 งานวิจัยเกี่ยวกับปจจัยที่สงผลตอความแหงแลง
ฐิตวดี (2546) ไดศึกษาปจจัยคุณลักษณะของพื้นที่ที่มีอิทธิพลตอการเกิดพื้นที่แหงแลง ในเขต
จังหวัดเพชรบุรี โดยใช การวิเคราะหสมการถดถอยพหุแบบขั้นตอน (Stepwise Multiple Regression

Analysis) ที่ระดับความเชื่อมั่น รอยละ 95 (P<0.05) และทําการศึกษาประเมินศักยภาพของพื้นที่ในการเกิด
พื้นที่แหงแลง และพื้นที่ที่เสี่ยงตอการเกิดพื้นที่แหงแลงโดยการประยุกตใชระบบสาระสนเทศภูมิศาสตร ผล
การศึกษาความสัมพันธของปจจัยคุณลักษณะของพื้นที่ กับการเกิดพื้นที่แหงแลง พบวาปจจัยที่มี อิทธิพลตอ
การเกิดพื้นที่แหงแลง มี 2 ปจจัย คือความลาดชันของพื้นที่และลักษณะการระบายน้ําของดิน โดยมี สมการ
พยากรณการเกิดพื้นที่แหงแลงดังนี้ Y = 0.946 + 0.0147 (X2) + 0.327 (X6) และ Y = 1.196 + 0.01562

(X2) + 0.204(X6) สําหรับปจจัย ปริมาณความชื้นในดิน, องศาของทิศดานลาด ของพื้นที่, ปริมาณการใชน้ํา
ของพืช และปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยรายเดือน พบวา ไมมีความสัมพันธกับการเกิดพื้นที่แหงแลงของพื้นที่อยางมี
นัยสําคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น รอยละ 95 และจากการศึกษาพื้นที่ที่มีศักยภาพในการเกิดพื้นที่แหง

แลง และพื้นที่ที่เสี่ยงตอการเกิดพื้นที่แหงแลง พบวา พื้นที่สวนใหญเปนพื้นที่ที่มีศักยภาพในการเกิดพื้นที่แหง
แลงชื้นปานกลาง และมีความเสี่ยงตอการเกิดพื้นที่แหงแลงต่ํา และ พบวาในบริเวณ ตําบลแกงกระจาน
อําเภอแกงกระจาน มีศักยภาพในการเกิดพื้นที่แหงแลงมากและมีความเสี่ยงตอการเกิดพื้นที่แหงแลงสูงเพียง
เล็กนอย

นิทัศน (2549) ไดศึกษาคําจํากัดความและเกณฑการกําหนดภัยแลงในประเทศไทยบริเวณพื้นที่
ลุมน้ํายม โดยมีวัตถุประสงคเพื่อหาตัวบงชี้ภัยแลง และมีการตั้งสมมุติฐานวาสวนใหญภัยแลงเกิดจากการที่มี
ฝนตกนอยกวาเกณฑปกติ และ ทําใหเกิดปริมาณการไหลนอยกวาปกติ ซึ่งตัวบงชี้ภัยแลงในเชิงอุทกวิทยาและ
อุตุนิยมวิทยานี้ สามารถนําไปใชประโยชนในการเตือนภัยแลง เพื่อเตรียมตัวปองกันและบรรเทาภัยแลงได จาก

การศึกษาพบวาปริมาณน้ําฝนและปริมาณน้ําทาสามารถใชเปนตัวบงชี้วาเกิดภัยแลงไดโดยมีความถูกตอง
รอยละ 69 และรอยละ 68 ตามลําดับ
3.3.2 งานวิจัยเกี่ยวกับการหาพื้นที่เสี่ยงตอการเกิดภัยแลง
ชาญชัย และคณะ (2545) ไดกําหนดบริเวณพื้นที่ที่มีโอกาสเกิดความแหงแลงในลุมน้ํา

ทะเลสาบสงขลา โดยใชระบบสารสนเทศภูมิศาสตรและเทคโนโลยีการสํารวจระยะไกล ปจจัยที่กําหนดคือ