Page 52 - Management_agricultural_drought_2561

45

แลงโดยวิธีระบบผูเชี่ยวชาญและวิธีสถิติวิเคราะหการถดถอยพหุคูณและการสํารวจภาคสนาม พบวามีความ
ถูกตองโดยรวมเทากับรอยละ60 และ 66 ตามลําดับ

รัศมี (2550) ไดศึกษาแนวทางการวิเคราะหความแหงแลงดวยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร กรณี
พื้นที่ศึกษาลุมน้ําเชิญ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อวิเคราะหปจจัยและเกณฑของปจจัยที่กอใหเกิดความแหงแลงและ
สรางแบบจําลองเชิงพื้นที่เสี่ยงภัยแลงรวมทั้งเปรียบเทียบวิธีการวิเคราะหพื้นที่เสี่ยงภัยแบบเมทริกซ ดัชนี
และมัลติเลเยอร โดยใชระบบสารสนเทศภูมิศาสตร โดยกําหนดปจจัยที่ใชเปน 3 กลุมคือ ปจจัยวินิจฉัยภัยแลง

เชิงอุตุนิยมวิทยาไดแก ปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยรายป ปจจัยวินิจฉัยภัยแลงเชิงอุทก ไดแก พื้นที่ชลประทานและ
แหลงน้ําผิวดิน ความหนาแนนของการระบายน้ําและน้ําใตดิน ปจจัยวินิจฉัยภัยแลงเชิงกายภาพ ไดแกความ
ลาดชัน การระบายน้ําของดิน และการใชประโยชนที่ดิน โดยจําแนกระดับความเสี่ยงภัยแลงเปน 4 ระดับ คือ
ระดับความเสี่ยงมาก ปานกลาง นอย และนอยมาก ผลการศึกษาพบวาการวิเคราะหพื้นที่เสี่ยงภัยแลงดวยวิธี

เมทริกซ ผูวิเคราะหสามารถใชความรูความชํานาญประสบการณเขามามีสวนรวมในการตัดสินใจ จะใหความ
ถูกตองมากกวาใชวิธีการวิเคราะหโดยสมการทางคณิตศาสตร และเทคโนโลยีสารสนเทศภูมิศาสตร จะสามารถ
จําลองพื้นที่เสี่ยงภัยแลงไดอยางมีประสิทธิภาพหากมีการปรับปรุงขอมูลใหทันเหตุการณและมีองคความรูใหม
อยูเสมอ

วรนุช (2551) ไดศึกษาเรื่องการประเมินความแหงแลงของลุมน้ําปาสัก ดวยดัชนีความแหงแลง
จากขอมูลอุตุอุทกวิทยา และเทคนิคการสํารวจระยะไกล โดยมีวัตถุประสงคเพื่อประเมินความแหงแลงในลุม
น้ําปาสักดวยดัชนีปริมาณน้ําฝน (Standardized Precipitation Index : SPI) ดัชนีน้ําใตดิน (Standardized

Water Level : SWI) และเทคนิคการสํารวจระยะไกล ดวยดัชนีความสมบูรณของพืชพรรณ (Vegetative
Health Index : VHI ) ซึ่งเปนคาความสัมพันธระหวางดัชนีสภาพพืชพรรณ (Vegetative Condition Index :
VCI) กับดัชนีสภาพอุณหภูมิ (Temperature Condition Index : TCI) จากการวิเคราะหขอมูลภาพถายจาก
ดาวเทียมอุตุนิยมวิทยา NOAA ระบบ AVHRR และ การจัดทําแผนที่ความรุนแรงของความแหงแลงดวยระบบ
สารสนเทศภูมิศาสตร ตลอดจนการศึกษาวิเคราะหความสัมพันธระหวางพื้นที่ประสบความแหงแลงกับประเภท

การใชที่ดินดวยการแปลและตีความจากภาพถายดาวเทียม Landsat-5TM และประเมินความถูกตองของ
วิธีการดังกลาวดวยการเปรียบเทียบผลการประเมินกับรายงานพื้นที่ประสบภัยแลงของกรมปองกันและบรรเทา
สาธารณภัย พบวาการประเมินความแหงแลงดวยดัชนี SPI โดยอาศัยขอมูลอุตุนิยมวิทยาชวงป พ.ศ. 2547 ถึง

พ.ศ. 2549 ชวงเวลาของการเกิดภัยแลงเริ่มตั้งแตเดือนตุลาคมถึงเมษายน โดยมีคาความถูกตองรอยละ 99.43
ในป พ.ศ. 2548 และรอยละ 87.16 ในป พ.ศ. 2549 ในขณะที่การประเมินดวยดัชนี SWI พบวาไมมีความ
เหมาะสมตอกรณีของพื้นที่ลุมน้ําปาสัก เนื่องจากสถานีตรวจวัดระดับน้ําใตดินมีจํานวนนอย และไมกระจาย
ครอบคลุมพื้นที่ศึกษา สําหรับการประเมินความแหงแลงดวยดัชนี VHI ไดผลวามีชวงระยะเวลาของการเกิดภัย

แลงสองชวง คือ ชวงเดือนพฤศจิกายนถึงมกราคม และเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม โดยมีคาความถูกตองรอย
ละ 90.96 ในปพ.ศ.2548 และรอยละ 52.39 ในปพ.ศ. 2549 โดยเมื่อนําพื้นที่ประสบภัยแลงที่ไดจากการ
วิเคราะหดัชนี VHI ของเดือนพฤศจิกายน อันเปนเดือนที่มีระดับความแหงแลงมากที่สุดซอนทับกับขอมูลการ
ใชประโยชนที่ดิน พบวา พื้นที่ที่มีโอกาสประสบภัยแลงครอบคลุมพื้นที่เกษตรกรรม ไรราง พื้นที่ปาไม สวนปา

และพื้นที่ชุมชน จากมากไปนอยตามลําดับ จากการศึกษาสามารถกลาวไดวาการประเมินความแหงแลงดวย
เทคนิคการสํารวจระยะไกล เปนวิธีหนึ่งที่สามารถระบุระดับความรุนแรงของความแหงแลงไดอยางรวดเร็ว
ถูกตอง ในระดับเทียบเคียงไดกับการประเมินดวยดัชนี SPI แลเหมาะสมตอการนําไปใชประกอบการพิจารณา
วางแผนปองกัน และบรรเทาแกไขปญหาภัยแลงไดทันตอเหตุการณ สวนวิธี SWI นั้นไมเหมาะสมตอกรณีนี้