Page 28 - การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณน้ำฝนกับความชื้นในดินของพื้นที่เสี่ยงภัยแล้ง จังหวัดสระแก้ว
P. 28
19
3.3.4 สาเหตการเกิดภยแลง
ั
ุ
ปจจัยที่กอใหเกิดภัยแลงสำหรับประเทศไทยแลว นอกจากฝนยังมีปจจัยอื่นที่เปนองคประกอบ
ุ
่
่
อีกหลายอยาง เชน ระบบการหมนเวียนของบรรยากาศ การเปลียนแปลงสวนผสมของบรรยากาศ การเปลียนแปลง
ุ
ความสมพันธระหวางบรรยากาศกับน้ำทะเลหรือมหาสมทร ดังนั้นการเกิดภัยแลง จึงมิใชเกิดจากสาเหตใดสาเหตหนึ่ง
ั
ุ
ุ
ี
ั
้
ุ
ั
เพียงอยางเดยว สาเหตของการเกิดภยแลงดงนี (กรมอุตุนิยมวิทยา, 2555)
1) การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดลอม
ประเทศไทยไดรับน้ำฝนจากธรรมชาติ เนื่องจากรองมรสุมหรือรองความกดอากาศตำ
่
่
ื
่
ี
ั
ี
ู
ุ
ิ
ทพาดผานในชวงฤดฝน หากปใดมกำลงออนหรือเคลอนผานเร็วกวาปกต ก็จะเปนสาเหตหนึงทำใหฝนตกนอย
่
ั
ี
่
นอกจากนียังมีพายุดเปรสชนและพายุไตฝุนที่ชวยใหฝนตกเปนบริเวณกวาง หากไมมีพายุเคลื่อนเขามาหรือมีนอย
้
ก็จะทำใหปริมาณน้ำฝนลดนอยเชนเดยวกัน ซึ่งเปนสาเหตใหเกิดความแหงแลงได นอกจากนี้ปรากฏการณเรือนกระจก
ุ
ี
ั
ที่ทำใหอุณหภูมิของโลกสูงขึ้นมีผลกระทบทำใหน้ำแข็งขั้วโลกละลาย ระดับน้ำทะเลสูงขึ้น ทำใหเกิดอุทกภย
และความแหงแลง พื้นที่ที่เคยอุดมสมบูรณจะเกิดการแหงแลงสลับกับการเกิดน้ำทวม อุณหภูมิของผิวน้ำเกิด
เปลี่ยนแปลงจึงสงผลทำใหอุณหภมิเหนือน้ำเปลี่ยนไปดวยเชนกัน เปนผลใหเกิดความรอนและความแหงแลง
ู
ุ
ในบริเวณที่เคยมีฝนชก และเกิดฝนตกหนักในบริเวณทเคยแหงแลง ลมพายุเปลี่ยนทศทางเกิดภาวะฝนตกนอย
ิ
ี่
หรือไมตกตามฤดูกาล ฝนทิ้งชวงยาวนานหรือฝนตกไมกระจายอยางสม่ำเสมอ ทำใหมีปริมาณน้ำเก็บกัก
่
ิ
ื
ในอางเก็บน้ำนอย โดยเฉพาะอยางยิงอางเก็บน้ำเหนือเข่อนตาง ๆ นอยลงไปจากปกตมาก เกิดการขาดแคลน
ในพื้นที่ชลประทานเพื่อการเกษตรและเพื่อการอุปโภคบริโภค
ิ
ื
้
2) แหลงน้ำตามธรรมชาตตนเขิน
ื
ู
ู
ุ
้
ิ
ิ
แหลงน้ำตามธรรมชาตขาดการเอาใจใสดแลจากผรับผดชอบหรือจากชมชนทำใหตนเขิน เชน
เกิดการชะลางพังทลายของดิน สาเหตุอันเนื่องมาจาก การทำการเกษตรผิดวิธี การใชประโยชนที่ดินไมเหมาะสม
การบุกรุกทำลายปา ดินและตะกอนดินที่ถูกชะลางลงสูแหลงน้ำนั้นจะทำใหเกิดตะกอนทับถมตามแมน้ำ ลำคลอง
ื้
จึงทำใหแหลงน้ำตามธรรมชาติตนเขิน ประสิทธิภาพในการเก็บกักน้ำลดลง ซึ่งนำไปสูปญหาการขาดแคลนน้ำ
ที่ตามมา และยังเปนผลเสียตอการดำรงชีวิตของสัตวน้ำ
3) การทำลายปาตนน้ำลำธารและแหลงน้ำตามธรรมชาต ิ
ปจจุบันปาไมซึ่งเปนแหลงตนน้ำลำธารถูกทำลาย พื้นที่ปาไมของประเทศลดลงอยางตอเนื่อง
ทำใหเกิดปญหาตามมาอีกมากมาย เนื่องจากเมื่อฝนตกน้ำฝนบางสวนจะถูกตนไมในปาดูดซับไว แลวคอย ๆ
ู
ี่
ปลดปลอยใหไหลลงสผิวดิน อีกสวนหนึ่งจะซึมลงสูดินชั้นลาง การปลูกปาบริเวณพื้นที่ตนน้ำ หรือบริเวณพื้นทภูเขา
เพื่อใหตนไมเปนตัวกักเก็บน้ำตามธรรมชาติทั้งบนดินและใตดิน แลวปลดปลอยออกมาอยางตอเนืองตลอดป
่
จะสามารถลดการชะลางพังทลายของดนได ลดการกัดเซาะหนาดนทอุดมสมบูรณ ลดปญหาการขาดแคลนน้ำ
่
ิ
ี
ิ
ิ
เนื่องจากตนไมชวยชะลอการไหลของน้ำบนผิวหนาดินทำใหมีน้ำไหลตลอดป และการมีปาไมปกคลุมดนจะชวย
ปองกันการกัดเซาะไดดีกวาปลูกพืชชนิดอื่น ๆ นอกจากนี้ ยังมีการบุกรุกพื้นที่แหลงน้ำตามธรรมชาติ มีการถม
ค คลอง หรือทางน้ำตามธรรมชาติ ทำใหพื้นที่เก็บกักน้ำเพื่อใชประโยชนลดลง
ู
4) การใชประโยชนที่ดินไมเหมาะสมกับปริมาณน้ำที่มีอยู
จากการขยายพื้นที่เกษตรกรรมและมีการใชตอเนื่องตลอดปเพื่อการเพิ่มผลผลิต ทำใหมีการ
ึ้
ุ
ใชน้ำเพิ่มมากขน โดยเฉพาะพื้นที่ตนน้ำ จึงเปนเหตใหมีปริมาณน้ำทาไหลลงอางเก็บน้ำ หรือปริมาณน้ำทาตอนลาง
ลดลง ซึ่งเปนสาเหตุใหเกิดการขาดแคลนน้ำในพื้นที่ตอนลางกอใหเกิดความเสียหายอยางรุนแรงทั้งดานการเกษตร
การอุตสาหกรรม และความรุนแรงอาจเพิ่มมากขึ้นไมเฉพาะในฤดูแลงเทานั้น ดังนั้นการใชประโยชนที่ดินจึงตอง
คำนึงถึงประเภทของการใชที่ดินและปริมาณน้ำที่ตองการ เพื่อปองกันไมใหผลผลิตเกิดความเสียหายและ
เกิดการขาดแคลนน้ำ