Page 27 - การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณน้ำฝนกับความชื้นในดินของพื้นที่เสี่ยงภัยแล้ง จังหวัดสระแก้ว

18

3.3.1 ประเภทของภัยแลง


่
พจนานุกรมศัพทภูมิศาสตร ราชบัณฑิตยสถาน กลาวโดยทั่วไปไดวาเปนชวงเวลา ซึงอากาศแหง
้

ผิดปกติหรือขาดฝน ทำใหเกิดการขาดแคลนน้ำใชและพืชผลตาง ๆ เสียหาย ความรุนแรงของชวงฝนแลงนัน
ขึ้นอยูกับความชื้นในอากาศ ระยะเวลาที่เกิดความแหงแลง และความกวางใหญไพศาลของบริเวณพื้นที่ที่ม ี
ความแหงแลง รายละเอียดดังนี้ (สำนักพัฒนาอุตุนิยมวิทยา, 2555)

ิ
1) ความแหงแลงเชิงอุตุนิยมวิทยา หมายถึง ปริมาณฝนโดยเฉลี่ยจะมีปริมาณนอยกวาเดม
เมื่อเปรียบเทียบกับชวงระยะเวลายาวนานในอดีตที่ผานมา
2) ความแหงแลงภาคทางอุตุนิยมวิทยาเกษตร หมายถึง พิจารณาถึงความชื้นในดินพอเพียงท ่ ี
สามารถจะนำไปใชประโยชนสำหรับพืช โดยจะพิจารณาจากผลผลิตที่ไดจากการเพาะปลูก เปรียบเทียบกับ
สภาวะที่พืชใชน้ำปกติ ถาผลผลิตที่ไดมีปริมาณนอยกวาโดยเฉลี่ยแลวก็คงเพราะสาเหตุของการขาดแคลนน้ำ

3) ความแหงแลงเชิงอุทกวิทยา หมายถึง ความแหงแลงที่เกิดจากชวงฤดูกาลที่มีปริมาณฝนตกนอย
ั
หรือไมมีฝนตก ทำใหระดับน้ำผิวดินและน้ำใตดินคือ น้ำในแมน้ำ อางเก็บน้ำ ทะเลสาบ และน้ำบาดาลลดระดบลง
ซึ่งความแหงแลงเชิงอุทกวิทยานี มักจะพิจารณาในระดับของลุมน้ำ ความแหงแลงเชิงอุทกวิทยาเปนปญหาท ่ ี
้
เกิดขึ้นอยางชา ๆ ตางจากความแหงแลวเชิงอุตุนิยมวิทยา และความแหงแลงเชิงเกษตรกรรม

4) ความแหงแลงเชงเศรษฐศาสตรและสงคม หมายถึง ความแหงแลงที่เกี่ยวของกับทรัพยากรที่มีอยู


ั
ิ
่
และความตองการทรัพยากรนั้น แตเนืองจากความจำกัดของทรัพยากร และประชากรมีความตองการทรัพยากรมาก
จึงทำใหเกิดความขาดแคลนขึ้น ซึ่งความแหงแลงทางเศรษฐศาสตรและสังคม จะแตกตางออกไปจากความแหงแลงอื่น ๆ
เนื่องจากมีเรื่องของความตองการใช และความจำกัดของทรัพยากรเขามาเกี่ยวของ ซึ่งโดยปกติแลวความตองการ



่
่
้

ทรัพยากรจะเพิ่มขึ้น ตามจำนวนประชากรและความตองการบริโภคเพิมขึน ซึงความแหงแลงเชงเศรษฐศาสตร


ิ
และสังคม จะเกิดขึ้นจนกวาการเพิ่มขึ้นของประชากร และความตองการบริโภคจะปรับตัวเขาหากันจนเกิด
ความสมดุล
3.3.2 ระดับความรุนแรงของความแหงแลง
ความรุนแรงของความแหงแลงมีความสัมพันธสอดคลองกับสภาวะฝนแลงหรือความแหงแลงของ


ลม ฟา อากาศ ซึ่งเกิดจากการมีฝนตกนอยกวาปกติ หรือฝนไมตกตามฤดูกาลทำใหเกิดการขาดแคลนน้ำ
ิ
ใชพืชพันธุตาง ๆ ขาดน้ำหลอเลี้ยงขาดความชุมชื้น ทำใหพืชผลไมสมบูรณหรือเจริญเติบโตใหผลตามปกต
ั
ี
ั
แตเกิดความเสยหายระดบความรุนแรง แบงไดเปน 3 ระดบ (กรมอุตุนิยมวิทยา, 2561)


1) ความแหงแลงอยางเบา เปนสภาวะความแหงแลงที่มีฝนตกเฉลี่ยไมถึงวันละ 1 มิลลิเมตร
ึ
เปนเวลาตอเนื่องกันถึง 15 วัน ในชวงฤดูฝนความแหงแลงแบบนี้เกิดข้นตามภาคตาง ๆ ในประเทศไทยเสมอ

ในตอนตนฤดูฝนระหวางเดอนมิถุนายนและกรกฎาคม
ื
2) ความแหงแลงปานกลาง เปนชวงฝนแลงที่มีฝนตกในฤดูฝนเฉลี่ยไมเกินวันละ 0.25 มิลลิเมตร

เปนเวลานานตอเนื่องกันไมนอยกวา 29 วัน ความแหงแลงแบบนี้เกิดขึ้นถึงขั้นขาดแคลนน้ำมีผลกระทบตอ
การเกษตรความเปนอยของประชาชนและเศรษฐกิจของประเทศ แตไมคอยไดเกิดขนในประเทศไทยบอยนัก


ู



้


ึ

ู
ี่
3) ความแหงแลงอยางรุนแรง เปนความแหงแลงทฝนไมตกในฤดฝนตอเนื่องกันไมนอยกวา 15 วัน

หรืออาจมีตกบางแตไมมีวันใดที่มีฝนตกถึง 0.25 มิลลิเมตร นับเปนภัยธรรมชาติที่รุนแรงที่สุดมีพืชพรรณตาง ๆ
ลมตายเรื่อย ๆ ทำใหไมมีผลผลิตสภาวะแหงแลงแบบนี้ยังไมเคยปรากฏในประเทศไทย