Page 15 - พื้นที่แล้งซ้ำซากภาคเหนือปรับปรุงปี 2564
P. 15
7
2.2 ลักษณะภูมิประเทศ
มีพื้นที่รวมประมาณ 106,027,680 ไร่ ประกอบด้วยจังหวัดในเขตภาคเหนือ 17 จังหวัด ได้แก่
จังหวัดกำแพงเพชร เชียงใหม่ เชียงราย ตาก นครสวรรค์ น่าน พะเยา พิจิตร พิษณุโลก เพชรบูรณ์ แพร่
แม่ฮ่องสอน ลำปาง ลำพูน สุโขทัย อุตรดิตถ์ และอุทัยธานี ภูมิประเทศส่วนใหญ่ประกอบด้วย ทิวเขา
ภูเขา หุบเขาและแอ่งแผ่นดินระหว่างภูเขา เทือกเขาสูงทอดตัวยาวในแนวเหนือใต้มีเทือกเขาแดนลาวเป็น
เทือกเขาสำคัญด้านทิศเหนือใช้เป็นพรมแดนระหว่างประเทศไทยและสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์
ทางด้านตะวันตกมีเทือกเขาถนนธงชัยมียอดเขาที่สูงที่สุดในประเทศ ได้แก่ ยอดดอยอินทนนท์ มีความ
สูงจากระดับทะเลปานกลาง 2,595 เมตร ตอนกลางของภาคมีเทือกเขาผีปันน้ำ มียอดเขาสูงที่สุด ได้แก่
ยอดเขาขุนตาลมีความสูงจากระดับทะเลปานกลาง 850-1,000 เมตร ด้านตะวันออกของภาคมี
เทือกเขาหลวงพระบางใช้เป็นพรมแดนระหว่างประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
ในเขตจังหวัดน่าน เทือกเขาดังกล่าวเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำสายสำคัญ 4 สาย ได้แก่ แม่น้ำปิง
แม่น้ำวัง แม่น้ำยม และแม่น้ำน่าน
อีกทั้งยังเป็นบริเวณที่มีความสำคัญในทางเศรษฐกิจโดยเฉพาะอย่างยิ่งทางด้านเกษตรกรรม
และการตั้งถิ่นฐานของประชากรในภูมิภาคนี้ ดังนั้นบริเวณภาคเหนืออาจแยกพิจารณาออกเป็นบริเวณๆ
ซึ่งมีลักษณะโครงสาร้างและภูมิประเทศแตกต่างกันออกไปได้ 7 บริเวณ ดังต่อไปนี้
1. บริเวณด้านตะวันออกเฉียงเหนือ มีแนวทิวเขาแดนลาวเป็นพรมแดนระหว่างประเทศไทย
กับสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ ส่วนทางตะวันตกของจังหวัดเชียงใหม่ทิวเขาถนนธงชัย ซึ่งแยกจาก
ทิวเขาแดนลาวทอดยาวลงไปทางใต้ เป็นเส้นแบ่งเขตจังหวัดเชียงใหม่กับแม่ฮ่องสอน และตอนบนของ
จังหวัดตากประกอบด้วยทิวเขาสลับซับซ้อน การคมนาคมไม่สะดวก บริเวณจังหวัดแม่ฮ่องสอนมีที่ราบ
แคบๆระหว่างภูเขาบริเวณอำเภอเมือง และอำเภอแม่สะเรียง ซึ่งมีแม่น้ำยวมไหลผ่าน แนวทิวเขา
ทางด้านนี้เดิมสันนิษฐานว่าเป็นพื้นที่เกือบราบ (Peneplain) แต่จากการเปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยา
ประกอบกับการสึกกร่อนจึงทำให้ภูมิประเทศขรุขระ
2. บริเวณที่ราบเชียงใหม่-ลำพูน ถัดจากเทือกเขาทางด้านตะวันตกของภาคเข้ามาเป็นที่ราบที่
เกิดจากรอยเลื่อน การกัดเซาะสึกกร่อน และการทับถม ประกอบด้วยที่ราบขั้นบันได (Terraces) และที่
ราบลุ่มมีแม่น้ำปิงไหลผ่าน พื้นที่ส่วนใหญ่ใช้ประโยชน์ในการเพาะปลูกและเป็นแหล่งเศรษฐกิจที่สำคัญ
มากแห่งหนึ่งในภาคเหนือ
3. บริเวณตอนกลางของภาค ประกอบด้วยทิวเขาผีปันน้ำ ซึ่งกั้นระหว่างจังหวัดเชียงใหม่กับ
เชียงราย และเชียงใหม่-ลำพูน กับลำปาง เป็นส่วนที่แบ่งให้น้ำไหลลงสู่ที่ราบสำคัญได้แก่ แม่น้ำวังไหลลง
สู่แอ่งต่างๆในจังหวัดลำปาง และลงสู่แม่น้ำปิงที่จังหวัดตาก ทิวเขาผีปันน้ำอีกส่วนหนึ่งกั้นระหว่างจังหวัด
ลำปางกับแพร่ มีน้ำไหลลงที่ราบในจังหวัดลำปาง และแพร่าอีกหลายสาย ทำให้บริเวณเหล่านั้นมี
ความสำคัญในด้านเกษตรกรรมมาจนถึงปัจจุบัน
