Page 21 - น้ำท่วมซ้ำซาก 10 จังหวัดภาคเหนือ
P. 21
13
2.7 การใช้ประโยชน์ที่ดิน
การใช้ประโยชน์ที่ดินภาคเหนือพื้นที่ส่วนใหญ่ของภาคเหนือประมาณร้อยละ 57.25 ของ
พื้นที่ทั้งภาคยังคงปกคลุมไปด้วยพื้นที่ป่าไม้ โดยเฉพาะบริเวณทางตอนบนของภาคและบางส่วนของ
ภาคเหนือตอนล่าง จังหวัดที่มีสัดส่วนพื้นที่ป่าไม้มากกว่าร้อยละ 50 ของพื้นที่จังหวัด ได้แก่ จังหวัด
เชียงราย พะเยา ล าปาง ล าพูน เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ตาก แพร่ น่าน อุตรดิตถ์ และอุทัยธานี
รองลงมาได้แก่ การใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรมีพื้นที่รวมทั้งสิ้นประมาณร้อยละ 37.92 ของ
พื้นที่ทั้งภาค โดยมีพื้นที่ปลูกข้าวมากที่สุดคิดเป็นร้อยละ 49.18 ของพื้นที่เกษตรภายในภาค รองลงมา
ได้แก่ พืชไร่ และไม้ผล คิดเป็นร้อยละ 31.34 และ 6.35 ของพื้นที่เกษตร ตามล าดับโดยพื้นที่
เกษตรกรรมส่วนใหญ่ครอบคลุมพื้นที่บริเวณทางตอนล่างของภาค ซึ่งมีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบ
ลุ่มแม่น้ าเหมาะแก่การเกษตร ครอบคลุมพื้นที่จังหวัด ก าแพงเพชร สุโขทัย พิษณุโลก พิจิตร
นครสวรรค์ และจังหวัดเพชรบูรณ์ ซึ่งเป็นกลุ่มจังหวัดที่มีสัดส่วนของการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อ
การเกษตรมากกว่าร้อยละ 50 ของพื้นที่จังหวัด ส่วนการใช้ประโยชน์ที่ดินประเภทอื่นๆไม่ว่าจะเป็น
พื้นที่ชุมชน พื้นที่อุตสาหกรรม พื้นที่แหล่งน้ า และพื้นที่อื่นๆ มีสัดส่วนของการใช้ประโยชน์ที่ดิน
รวมกันแล้วไม่ถึง 1 ใน10 ของพื้นที่ทั้งภาคซึ่งเป็นสัดส่วนที่น้อยมากเมื่อเทียบกับพื้นที่ป่าไม้และพื้นที่
การเกษตร
ในพื้นที่ลุ่มใช้ท านา ส่วนใหญ่ปลูกข้าวโดยอาศัยน้ าฝนเกือบทั้งหมด มีเพียงส่วนน้อยที่อยู่ใน
เขตชลประทาน ในช่วงฤดูแล้งซึ่งมีน้ าน้อย บางพื้นที่สามารถปลูกพืชอายุสั้นหรือพืชผักต่างๆได้ สภาพ
พื้นที่เป็นภูเขา หรือเป็นที่ลาดชันเชิงซ้อนจะเป็นป่าธรรมชาติเป็นแหล่งต้นน้ าล าธาร ต่ าลงไปซึ่งความ
ลาดชันสูงซึ่งเป็นพื้นที่เนินเขาและเป็นสภาพพื้นที่ลูกคลื่นลอนชัน ลูกคลื่นลอนลาดจนถึงลูกคลื่นลอน
ลาดเล็กน้อย ส่วนใหญ่ก็ยังเป็นป่าธรรมชาติมีบางแห่งปลูกไม้ผลไม้ยืนต้นต่างๆ ถัดลงไปสภาพพื้นที่
เป็นลูกคลื่นลอนลาดถึงลูกคลื่นลอนลาดเล็กน้อยใช้ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น พืชไร่ พืชผัก และทุ่งหญ้า
เลี้ยงสัตว์ สภาพการใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่ภาคเหนือพอสรุปได้ดังนี้
2.7.1 ภาคเหนือตอนบน(ครอบคลุมจังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ น่าน พะเยา แพร่
แม่ฮ่องสอน ล าปางและล าพูน) เนื่องจากบริเวณพื้นที่ภาคเหนือตอนบนเป็นจุดก าเนิดแม่น้ าหลายสาย
เช่น แม่น้ าปิง แม่น้ าวัง แม่น้ ายม และแม่น้ าน่าน ที่ต่างก็เป็นแม่น้ าสายหลักที่ไหลมาบรรจบลงเป็น
แม่น้ าเจ้าพระยา นับว่าเป็นบริเวณที่มีศักยภาพทางการเกษตรสูง โดยบริเวณที่ราบลุ่มริมแม่น้ าทั้ง 4
นั้น เป็นดินตะกอนน้ าพาจึงเหมาะที่จะท านา ท าไร่ ท าสวน ส่วนบริเวณที่อยู่บนเขาก็จะสามารถปลูก
พืชเมืองหนาว เช่น ล าไย ลิ้นจี่ สตรอเบอร์รี่ ได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ ยังสามารถท าฟาร์มเลี้ยงสัตว์ใน
เขตที่ราบระหว่าภูเขาได้อีกด้วย พื้นที่บริเวณภาคเหนือตอนบนยังมีแร่ธาตุอุดมสมบูรณ์ ทั้งแร่ดีบุก แร่
พลวง แร่ทังสะเตน แร่แบไรต์ และถ่านหินลิกไนต์จึงท าให้ภาคเหนือตอนบนมีการท าเหมืองแร่เป็น
จ านวนมาก พื้นที่บริเวณนี้บางส่วนที่ติดกับชายแดนพม่าและลาว ท าให้มีการค้าขายแลกเปลี่ยนกัน
อย่างกว้างขวาง รวมถึงมีแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม และทางธรรมชาติมากมายอุตสาหกรรมการ
ท่องเที่ยว จึงเป็นส่วนหนึ่งของการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของภาคเหนือตอนบน
