Page 17 - น้ำท่วมซ้ำซาก 10 จังหวัดภาคเหนือ

9

โซลิก (Red-yellow Podzolic soilz) และมักมีปฏิกิริยาเป็นกรดปานกลางจนถึงเป็นกรดจัด กลุ่มดิน

นี้เกิดจากวัตถุต้นก าเนิดเนื้อหยาบหรือเป็นดินปนทราย จนถึงเป็นทรายจัด ดินในบริเวณนี้ส่วนมากปก
คลุมด้วยป่าแดง แต่ป่าถูกโค่นถางเพื่อท าไร่มากขึ้น ท าให้เกิดปัญหาดินถูกชะล้างเสื่อมคุณภาพ ขาด

น้ าในฤดูแล้ง มีการสูญเสียหน้าดินอย่างรวดเร็ว ไม่ควรปล่อยพื้นที่ให้ว่าง ขณะที่ยังไม่ถึงฤดูปลูกพืช

การใช้ประโยชน์ต้องระมัดระวัง ควรมีการอนุรักษ์ดินให้มาก
2.4.3 ดินในบริเวณภูเขาและทิวเขาที่มีระดับแตกต่างกันมาก ส่วนใหญ่เป็นภูเขาที่มีความ

ลาดชันสูง เฉลี่ยความสูงจากระดับน้ าทะเลเกิน 500 เมตรขึ้นไปจนถึง ยอดสูงสุดคือ ดอยอินทนนท์

ซึ่งสูงเกิน 2,500 เมตร ดินในบริเวณนี้เป็นดินภูเขาที่เกิดจากการสึกกร่อนผุพังเหลือเป็นดินบาง ๆ
ตกค้างอยู่ บางแห่งก็มีสภาพเหมาะสมพอที่จะมีพืชพรรณขึ้น โดยรากพืชสามารถชอนลึกลงไปข้างล่าง

ได้ช่วยท าให้เกิดดินมากยิ่งขึ้น เพราะมีช่องว่างท าให้มีน้ าและอากาศแทรกซึมลงไปได้ ท าให้เพิ่ม

อินทรียวัตถุผสมกับวัตถุต้นก าเนิดดินมากขึ้น ดินกลุ่มภูเขานี้มีสีน้ าตาล น้ าตาลปนแดง มีทั้งเนื้อหยาบ
และเนื้อละเอียด อายุมากบ้างน้อยมาก พื้นที่ส่วนใหญ่ไม่เหมาะสมกับการเกษตรควรที่จะสงวนไว้เป็น

พื้นที่ป่า (ที่มา: http://oss101.ldd.go.th สืบค้น 5 กันยายน 2556)

2.5 ทรัพยากรน้้าและแหล่งน้้า
ภาคเหนือมีแหล่งน้ าธรรมชาติที่ส าคัญ บริเวณเทือกเขาของภาคจะเป็นแหล่งก าเนิดของ

แม่น้ าที่ส าคัญ เช่น ปิง วัง ยม น่าน ซึ่งไหลมารวมกันที่จังหวัดนครสวรรค์ เป็นแม่น้ าเจ้าพระยา โดย
แบ่งออกเป็น 9 ลุ่มน้ าหลัก ประกอบไปด้วย ลุ่มน้ าปิง ลุ่มน้ าวัง ลุ่มน้ ายม ลุ่มน้ าน่าน ลุ่มน้ าโขง

ตอนบน ลุ่มน้ าสาละวิน ลุ่มน้ ากก ลุ่มน้ าสะแกกรังและลุ่มน้ าป่าสัก ส่วนการพัฒนาแหล่งน้ า

ชลประทานของภาคเหนือ ส่วนใหญ่เพื่อน ามาใช้ในด้านการเกษตร การอุปโภคและบริโภคต่างๆ โดยมี
การพัฒนาแหล่งน้ าเพื่อการเกษตรในลุ่มน้ าที่ส าคัญ ดังต่อไปนี้

2.5.1 ลุ่มน้้าปิง มีพื้นที่ลุ่มน้ า 33,898 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ 5 จังหวัด ได้แก่

เชียงใหม่ ล าพูน ตาก ก าแพงเพชร และนครสวรรค์ ลุ่มน้ านี้แบ่งเป็น 21 ลุ่มน้ าสาขา ลุ่มน้ าปิงมี
ปริมาณน้ าท่าเฉลี่ย 5,877 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยมีพื้นที่ชลประทาน 1,942,927 ไร่ มีเขื่อนกักเก็บน้ า

จ านวน 3 เขื่อน ได้แก่ เขื่อนแม่งัด เขื่อนแม่กวง และเขื่อนภูมิพล

2.5.2 ลุ่มน้้าวัง มีพื้นที่ลุ่มน้ า 10,791 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ 2 จังหวัด ได้แก่
ล าปางและตาก มีต้นก าเนิดแม่น้ าบริเวณเทือกเขาทางตอนเหนือของจังหวัดล าปางแล้วไหลลงสู่ทางใต้

โดยไปบรรจบกับน้ าโขง บริเวณทางเหนือของอ าเภอบ้านตาก จังหวัดตาก กลายเป็นแม่น้ าปิงไหลลงสู่
แม่น้ าเจ้าพระยาต่อไป ลุ่มน้ าวังมีเขื่อนเก็บกักน้ าจ าวน 2 เขื่อน ได้แก่ เขื่อนกิ่วลมละเขื่อนแม่จาง

2.5.3 ลุ่มน้้ายม มีพื้นที่ลุ่มน้ า 23,616 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ 9 จังหวัด ได้แก่ แพร่

นครสวรรค์ พะเยา น่าน ล าปาง ก าแพงเพชร สุโขทัย พิษณุโลก และพิจิตร ลุ่มน้ านี้แบ่งออกเป็น
12 ลุ่มน้ าสาขา อยู่ทางทิศตะวันออกของลุ่มน้ าปิงและลุ่มน้ าวัง มีพื้นที่ชลประทาน 994,205 ไร่ และมี