Page 16 - น้ำท่วมซ้ำซาก 10 จังหวัดภาคเหนือ
P. 16

8



                   2.4 ทรัพยากรดิน

                          สภาพโดยทั่วไปของภาคเหนือเป็นเทือกเขาสูงสลับกับที่ราบระหว่างหุบเขาหรือที่ราบบริเวณ

                   สองฝั่งแม่น้ าสายใหญ่ ลักษณะดินที่พบส่วนใหญ่จึงเป็นดินที่มีพัฒนาการไม่มากนัก ในดินยังคงมีธาตุ

                   อาหารที่เป็นประโยชน์ต่อพืช อยู่ในระดับที่ไม่ต่ าจนเกินไป  ดินในบริเวณที่ราบหรือค่อนข้างราบเป็น
                   ดินที่มีศักยภาพทางการเกษตรอยู่ในระดับปานกลางถึงสูง แต่ข้อจ ากัดของพื้นที่ภาคเหนือที่ส าคัญคือ

                   เป็นพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน มีพื้นที่ภูเขา และเทือกเขาต่างๆ ที่มีความลาดชันมากกว่าร้อยละ 35 ขึ้นไป
                   ครอบคลุมเป็นบริเวณกว้าง ซึ่งพื้นที่เหล่านี้จัดว่ามีความเสี่ยงต่อการชะล้างพังทลายสูง ไม่เหมาะสม

                   ส าหรับท าการเกษตร นอกจากนี้พื้นที่ที่มีความลาดชันค่อนข้างสูงยังท าให้เกิดดินประเภทต่างๆ เป็น
                   จ านวนมาก โดยส่วนใหญ่ที่พบตามแถบภูเขา ที่สูง จะเป็นดินที่ผุพังจากหินประเภทต่างๆ ส่วนใน

                   บริเวณหุบเขาหรือแอ่งแผ่นดินจะมีทรัพยากรดินที่สมบูรณ์กว่าเพราะน้ าจะพาตะกอนไหลเข้ามาทับถม

                   กันท าให้เนื้อดินมีความอุดมสมบูรณ์มากกว่าบริเวณอื่นๆ ความเหมาะสมของการใช้ทรัพยากรดินใน
                   พื้นที่ภาคเหนือที่เป็นภูเขาจะมีดินที่เหมาะแก่การเพาะปลูกเพียงร้อยละ 20 ของพื้นที่เท่านั้น ส่วนใหญ่

                   จะอยู่บริเวณที่ราบตามชายฝั่งแม่น้ าสายใหญ่ มีดินตะกอนน้ าพาที่ใช้เพาะปลูกได้ดี อย่างไรก็ตาม

                   ลักษณะภูมิประเทศที่แตกต่างกันนี้อาจแบ่งกลุ่มของดิน ได้ดังนี้
                            2.4.1 ดินในบริเวณที่ราบลุ่มน้ าท่วมถึงพบตามบริเวณพื้นที่ราบเรียบตามฝั่งแม่น้ าสายใหญ่ที่

                   ไหลลงสู่ที่ราบและไหลคดเคี้ยวไปมาท าให้เกิดล าน้ าแยกหลายสาย แล้วไหลไปรวมประสานกันใหม่มัก

                   ทิ้งร่องรอยของล าน้ าเก่าให้เห็น  ที่ราบลุ่มน้ าท่วมถึงนี้ประกอบด้วยแอ่งหรือมาบล าน้ า  และอาจมีสัน
                   หรือคันดินริมน้ าเป็นแนวยาว ตลอดฝั่งน้ า ซึ่งมีพื้นที่เป็นลูกคลื่นและอยู่สูงกว่าระดับน้ าในแม่น้ า ดินที่

                   พบในบริเวณดังกล่าวคือ กลุ่มดินตะกอนล าน้ าหรือดินตะกอนน้ าพา (Alluvial soils) เป็นดินตะกอน
                   น้ าพามาสะสมไว้ในบริเวณที่ราบลุ่มน้ าท่วมถึงและยังมีอายุน้อย ชั้นของดินยังไม่ชัดเจนมีทั้งดินที่มีการ

                   ระบายน้ าค่อนข้างดีซึ่งเกิดในบริเวณสันดินริมน้ า เป็นดินร่วนปนทราย มีสีน้ าตาล ใช้ประโยชน์เป็นที่

                   สร้างบ้านเรือนอยู่อาศัยและปลูกพืชสวนครัวได้  ส่วนดินที่มีการระบายน้ าไม่ดี มีน้ าแช่ขังจะอยู่ตาม
                   มาบล้ าน้ า  มีพื้นที่ราบเรียบและมีระดับต่ ากว่า พวกแรก เป็นดินตะกอนเนื้อละเอียดมากมีสีเทา  ใช้

                   ประโยชน์ในการท านาได้ดี
                            2.4.2 ดินในบริเวณลานตะพักน้ า ตะพักล าน้ าอาจมีระดับต่าง ๆ กันที่เรียกว่า ตะพักระดับ

                   ต่ า ตะพักระดับกลาง และตะพักระดับสูง ดินบนตะพักนี้เป็นดินตะกอน ที่มีอายุมาก ส่วนใหญ่เป็นดิน

                   ที่แบ่งชั้นชัดเจน เป็นดินร่วนค่อนข้างละเอียด  มีสีน้ าตาลจนถึงน้ าตาลปนแดง ถ้าเป็นดินตะพักล าน้ า
                   ระดับต่ า  มีการระบายน้ าไม่ดีก็ใช้ท านาได้และอาจใช้ปลูกพืชไร่ในฤดูแล้งได้  ถ้ามีน้ าจากการ

                   ชลประทานเพียงพอ ส่วนดินตะพักน้ าบริเวณสันริมน้ าเก่า  มีความอุดมสมบูรณ์ถึงดีปานกลาง

                   เหมาะสมในการ ปลูกพืชสวนและพืชไร่  แต่ไม่ค่อยพบในบริเวณกว้างขวางมากนัก ดินที่พบในตะพัก
                   ล าน้ าสูงขึ้นไป อยู่ในพื้นที่ระดับแตกต่างกันตั้งแต่ลักษณะเป็นลูกคลื่นจนถึงที่แบบภูเขา แต่ยังเป็นดินที่

                   มีการระบายน้ าได้ มีดินเกรย์พอดโซลิกสีเทา (Grey Pordzolic soils) สูงขึ้นไปเป็นดินเรดเยลโล่พอด
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21