Page 116 - คาดการณ์พื้นที่เกษตรเสี่ยงภัยแล้งปี2558

106

แคลนน้ าในช่วงที่พืชไม่ต้องการน้ าหรือต้องการน้ าน้อย ก็ถือได้ว่า ณ เวลานั้นน้ าไม่ได้เป็นปัจจัยส าคัญ ดังนั้น

พื้นที่ดังกล่าวถือได้ว่าไม่มีความเสี่ยงภัยแล้ง เป็นต้น
2) ขนาดของพื้นที่ที่ใช้ในการวิเคราะห์ รวมถึงความละเอียดและความถูกต้องของข้อมูล ซึ่งขนาดของ

พื้นที่ยิ่งเล็ก ปัจจัยที่ใช้ในการวิเคราะห์ก็ควรจะมีความละเอียดให้มากขึ้น เพื่อความถูกต้องของผลการวิเคราะห์

3) แผนที่คาดการณ์พื้นที่ท าการเกษตรที่มีโอกาสเกิดภัยแล้ง ควรแล้วเสร็จก่อนที่จะเข้าฤดูกาลปลูกครั้ง
ถัดไป เพื่อจะได้เตรียมรับมือกับภัยแล้ง หรือมีแนวทางการจัดการป้องกันและบรรเทาผลกระทบจากความแห้ง

แล้งในพื้นที่เกษตรกรรม
4) ควรมีการเฝ้าติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด เนื่องจากการคาดการณ์เป็นการคาดหมายระยะนาน

เป็นการคาดการณ์ก่อนฤดูกาลเพาะปลูก และเนื่องจากภัยแล้งเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่มีความซับซ้อน มีการ
ก่อตัวอย่างช้าๆ ไม่อาจรู้ล่วงหน้า หรือกว่าจะรู้ก็เมื่อสถานการณ์ลุกลามแล้ว และเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นอยู่เป็นประจ า

ทุก ๆ ปี ซึ่งการวางแผนเตรียมการรับมือกับปัญหาภัยแล้งอาจจะมีการคาดเคลื่อนได้

5) การเฝ้าระวังเตือนภัย เป็นวิธีการที่จะเป็นการป้องกัน และลดความรุนแรงของภัย หรือลดความ
เสียหายที่จะเกิดขึ้นจากภัยแล้ง ซึ่งการเตือนภัยควรเตือนตามช่วงเวลาของการเกิดภัยทุกๆ 7 วัน โดยการน า

เทคโนโลยีที่ทันสมัย เช่น ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ข้อมูลการส ารวจระยะไกล ระบบเครือข่ายการสื่อสาร

และพัฒนาระบบการเตือนภัยให้มีความถูกต้องแม่นย า และมีความรวดเร็ว เข้าถึงแหล่งเป้าหมายได้ทัน
สถานการณ์ ข้อมูลที่ใช้ในการเฝ้าระวังเตือนภัย ควรจะเป็นข้อมูลที่มีความเป็นจริง ณ เวลานั้นๆ มากที่สุด

โดยเฉพาะ ปริมาณน้ าต้นทุนที่ใช้ได้ในการท าการเกษตร พื้นที่เพาะปลูก ชนิดและอายุของพืช เพื่อความ
ถูกต้องของการเตือนภัยแล้งในพื้นที่ท าการเกษตร

6) ควรมีการบูรณการท างานอย่างใกล้ชิดร่วมกับหน่วยงานอื่น เช่น กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณ
ภัย กรมชลประทาน กรมส่งเสริมการเกษตร ในการจัดท าแผนและแนวทางการจัดการพืชผลการเกษตร และ

ท าความเข้าใจให้ค าแนะน ากับเกษตรกรปลูกพืชที่ใช้น้ าน้อยหรือพืชฤดูแล้ง

5.3 ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

ประโยชน์ที่ได้จากการจัดท าแผนที่คาดการณ์ความแห้งแล้งในพื้นที่ท าการเกษตร ก่อนฤดูกาลเพาะปลูก
มีดังนี้

1) ประโยชน์ในการเตรียมรับมือกับปัญหาภัยแล้งที่จะเกิดขึ้น โดยการก าหนดมาตรการเพื่อช่วย
บรรเทา และลดผลกระทบจากสถานการณ์ภัยแล้งที่คาดว่าจะเกิดขึ้นต่อพื้นที่การเกษตร ดังนี้
(1) ด้านการวางแผนป้องกัน และลดผลกระทบที่จะเกิดขึ้น โดยการพัฒนาแหล่งน้ าเพื่อป้องกัน
และบรรเทาภัยแล้ง โดยมุ่งเน้นการพัฒนาแหล่งน้ าขนาดเล็ก การพัฒนาแหล่งน้ านอกเขตชลประทาน การ
ก่อสร้างแหล่งน้ าขนาดเล็กในชุมชน หรือไร่นาของเกษตรกร รวมถึงการก่อสร้างแหล่งน้ าในเขตพื้นที่เอกสาร

สิทธิให้ประชาชนเข้าท าประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน (ส.ป.ก.) เพื่อให้เกษตรกรมีแหล่งน้ าไว้ใช้เพื่อการเกษตร
และช่วยบรรเทาปัญหาขาดแคลนน้ าในช่วงฤดูแล้ง/ฝนทิ้งช่วง รวมถึงการวางแผนการจัดสรรน้ า และการ
เพาะปลูกพืชฤดูแล้ง โดยการปรับลดเป้าหมายการเพาะปลูกพืชในช่วงฤดูแล้งให้สอดคล้องกับปริมาณน้ าต้นทุน

ในแต่ละพื้นที่ โดยการปรับเปลี่ยนรูปแบบการจัดการน้ าในพื้นที่ท าการเกษตร การปรับเปลี่ยนจากการปลูกพืช
ใช้น้ ามาก เป็นพืชอายุสั้นหรือพืชใช้น้ าน้อย เช่น การปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่มีความต้องการใช้น้ าประมาณ