Page 70 - Management_agricultural_drought_2561
P. 70
62
6.2.1 การรักษาและฟนฟูพื้นที่ปาไม
ความสําคัญของปาไมในการเก็บกักน้ําฝน น้ําจะอยูตามเรือนยอดไม ใบไม กิ่ง ลําตน
และไหลลงสูผิวดิน ซึมลึกตามรากไม ชวยใหเกิดการสะสมน้ําในดินและน้ําใตดิน ปาที่มีสภาพความหนาแนน
ทึบมาก จะชวยใหมีการเก็บกักน้ําไวใชไดมากขึ้นดวย และชวยชะลอการไหลของน้ําไมใหไหลลงสูที่ต่ําอยาง
รวดเร็วและรุนแรง (พงศศักดิ์, 2531) ไดเปรียบเทียบอัตราการซึมน้ําผานผิวดิน และความเร็วของน้ําที่
แพรกระจายในดิน พบวาพื้นที่ปลูกมันสําปะหลังมีอัตราการซึมผานผิวดิน 0.69 เซนติเมตรตอนาที พื้นที่ปลูก
ยางพารามีอัตราการซึมผานผิวดิน 1.46 เซนติเมตรตอนาที และพื้นที่ปาไมมีอัตราการซึมผานผิวดิน 1.50
เซนติเมตรตอนาที สําหรับความเร็วของน้ําที่แพรกระจายในดินที่ระดับชั้นดินบน พบวาพื้นที่ปลูกมันสําปะหลัง
มีความเร็ว 26.61 ลูกบาศกเซนติเมตรตอนาที พื้นที่ปลูกยางพารามีความเร็ว 10.08 ลูกบาศกเซนติเมตรตอ
นาที และพื้นที่ปาไมมีความเร็ว 129.86 ลูกบาศกเซนติเมตรตอนาที ปานอกจากชวยเก็บกักน้ําฝนไวในตนใน
ชั้นดิน และอากาศเหนือผิวดินที่อยูในรูปของไอน้ําแลว ปาไมที่สมบูรณยังชวยใหมีน้ําไหลในลําธารตลอดทั้งป
ดวยเหตุนี้ จึงมีความจําเปนอยางยิ่งในการรักษาสภาพปาและการฟนฟูปาไมใหสมบูรณ โดยมี
แนวทางและมาตรการ ดังตอไปนี้
1) การกําหนดเขตพื้นที่ปาอนุรักษ เพื่อรักษาไวเปนปาตนน้ําลําธาร หามมีการใชประโยชนดาน
อื่น พื้นที่ใดที่ถูกบุกรุกตองใหยุติการใชประโยชน และทําการฟนฟูสภาพปาไมใหกลับคืนความสมบูรณของปา
2) ใหประชาชนและองคกรปกครองสวนทองถิ่นมีสวนรวมในการปองกันและรักษาปา
3) ประชาสัมพันธใหประชาชนไดตระหนักถึงความสําคัญและความจําเปน ของการมีพื้นที่
ปาไม เปนภาพรวมของทั้งประเทศ ใหเห็นประโยชนสวนรวมของลูกหลานในอนาคต มากกวาประโยชนสวน
ตนและประโยชนเฉพาะหนา
4) ปรับปรุงกฎหมาย ระเบียบตางๆ ใหสอดคลองเหมาะสมกับสภาวะปจจุบัน และใหมีการ
บังคับใชอยางเขมงวด
6.2.2 การสรางแหลงเก็บกักน้ําบนผิวดิน
การสรางแหลงเก็บกักน้ํา เพื่อรักษาน้ําไวใชประโยชน เปนแหลงทุนน้ําสํารองในฤดูแลงหรือ
ในระยะฝนทิ้งชวง แหลงเก็บกักน้ําจะตองคํานึงถึงความเหมาะสมกับสภาพภูมิประเทศ สภาพทางเศรษฐกิจ
สังคมและสิ่งแวดลอม ซึ่งมีหลายรูปแบบ เชน
1) การสรางอางเก็บน้ําขนาดใหญ อางเก็บน้ําขนาดกลาง และอางเก็บน้ําขนาดเล็ก โดยการ
สรางเขื่อนปดกั้นลําน้ํา ปริมาณน้ําที่เขื่อนสามารถเก็บกักได ขึ้นอยูกับปริมาณน้ําทาที่มีตามสภาพธรรมชาติ
และความสูงของเขื่อนแตละแหง
2) การสรางฝายทดน้ํา เปนการสรางฝายปดกั้นลําน้ํา เพื่อทดน้ําใหมีระดับสูงขึ้น สามารถ
ผันน้ําเขาตามคลองหรือคูสงน้ําไปยังพื้นที่เพาะปลูก
3) ขุดลอก คู คลอง หนองบึง ที่ตื้นเขิน ใหสามารถเก็บกักน้ําไดมากขึ้น
4) สรางสระเก็บน้ําในไรนา