Page 47 - น้ำท่วมซ้ำซาก 7 จังหวัดภาคเหนือ ปรับปรุงปี2557

35

บทที่ 5

แนวทางการป้องกันและลดความเสียหายจากน ้าท่วม

การจัดการปัญหาน้้าท่วมนั้น สิ่งที่ส้าคัญของการจัดการปัญหาก็คือ ต้องรู้ว่าอะไรที่เราจะจัดการก่อน
นั่นก็คือปัญหาโดยเฉพาะสาเหตุของปัญหานั้นๆ คือต้องรู้สาเหตุและความรุนแรงของปัญหาน้้าท่วมและ

หามาตรการที่เหมาะสมกับสาเหตุของการเกิดน้้าท่วมนั้น ซึ่งสามารถแบ่งมาตรการการป้องกันเพื่อลด
ความเสียหายจากน้้าท่วมได้ดังต่อไปนี้

5.1 มาตรการป้องกันน ้าท่วมหรือน ้าท่วมขัง

5.1.1 ต้องวางผังเมืองให้เหมาะสม รักษาระบบระบายน้้าตามธรรมชาติให้คงไว้เพื่อใช้ระบายน้้าจาก

พื้นที่ แต่หากมีความจ้าเป็นต้องพัฒนาพื้นที่เป็นแหล่งชุมชน แหล่งอุตสาหกรรม ฯลฯ ขวางทางน้้าไหลหรือ
พื้นที่ระบายน้้าตามธรรมชาติ จะต้องก่อสร้างระบบระบายน้้าทดแทนส่วนที่สูญไป

5.1.2 การก่อสร้างถนนจะต้องวางระบบการระบายน้้า เช่น ท่อลอด สะพาน ที่เหมาะสมทั้งต้าแหน่ง
ที่ตั้ง จ้านวนและขนาด

5.1.3 ในพื้นที่ที่มีการทรุดต้องไม่สูบน้้าใต้ดินมาใช้โดยปราศจากการควบคุม ต้องมีการป้องกัน

การกัดเซาะชะล้างหน้าดินออกจากพื้นที่ด้วยวิธีการที่เหมาะสม เช่น การใช้หญ้าแฝก การปลูกพืชคลุมดิน เป็นต้น
5.2 มาตรการป้องกันน ้าป่าไหลหลากหรือน ้าท่วมฉับพลัน

5.2.1 นอกจากไม่ตัดไม้ท้าลายป่าแล้ว ต้องเร่งปลูกต้นไม้ปลูกป่าทดแทนส่วนที่เสียหายถูกท้าลายไป

5.2.2 การสร้างระบบป้องกันการกัดเซาะพังทลายของดินลาดเชิงเขา
5.2.3 การสร้างแหล่งน้้าขนาดต่างๆ ตั้งแต่ฝายแม้ว แหล่งน้้าขนาดเล็ก ขนาดกลางและขนาดใหญ่
เพื่อรองรับน้้าให้เก็บกักเอาไว้ ไม่ปล่อยลงมาอย่างทันทีทันใดจนท่วมพื้นที่ตอนล่าง หรือไหลทิ้งออกจากลุ่มน้้า
และออกไปสู่ทะเล นอกจากช่วยป้องกันภัยน้้าท่วมแล้วยังเก็บกักน้้าไว้ใช้ในฤดูแล้งได้ด้วย
5.2.4 ต้องมีระบบควบคุมน้้าทะเลหนุน ได้แก่ ประตูระบายน้้าที่มีประสิทธิภาพ และมีการบริหาร

จัดการน้้าที่ดี
5.2.5 การก่อสร้างแหล่งน้้า เพื่อรองรับน้้าที่ระบายจากลุ่มน้้าตอนบนในช่วงน้้าทะเลหนุนไว้ก่อนที่
จะระบายออกสู่ทะเล (แก้มลิง)

5.3 มาตรการป้องกันน ้าล้นตลิ่ง
5.3.1 การที่มีฝนตกหนักมากจนเกินความสามารถที่ล้าน้้าจะรองรับไว้ได้เป็นเหตุที่ป้องกันได้

ถ้ามีการศึกษาเกี่ยวกับลุ่มน้้าต่างๆ ดีพอ เพื่อเป็นข้อมูลในการจัดการน้้าในลุ่มน้้า ปรับปรุงขุดลอกล้าน้้าให้มี

ความเหมาะสมที่จะรองรับปริมาณฝนสูงสุดที่จะเกิดขึ้นได้
5.3.2 การตรวจสอบเพื่อก้าจัดสิ่งกีดขวางในล้าน้้าทั้งช่วงก่อนฤดูน้้าหลาก และช่วงที่มีน้้าหลากแล้ว

5.3.3 การสร้างระบบควบคุมที่เหมาะสม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างฝายทดน้้าในล้าน้้าอาจเป็น

สาเหตุของการเกิดอุทกภัยได้ถ้าออกแบบไม่เหมาะสม