Page 59 - การจัดทำฐานข้อมูลและวางแผนพัฒนาพื้นที่เสี่ยงภัยลุ่มน้ำปิง

50

้
3.6 พืนทีน้ำทวมซ้ำซาก
่
ั
3.6.1 คำจำกดความ
่
้
น้ำทวมซำซาก เปนพฤติกรรมของน้ำทีกระทำตอพืนทใดพนทหนึ่งในลักษณะการทวมขัง
ี่
ื้
ี่
้
ื้
้
ั
ี่
บนพนทดินสูงกวาระดบปกติและยาวนานเปนประจำ ทงสามารถจำแนกการเกิดน้ำทวมซ้ำซาก
ั

ั

ออกเปน 3 ระดับ ดังนี้ (ดดแปลงมาจากชั้นอันตรายจากการถกน้ำทวม : flooding คูมือการจำแนก
ู
ความเหมาะสมของดินสำหรับพืชเศรษฐกจของประเทศไทย, 2543)
ิ
ี
่
ี
ระดบที 1 พืนทน้ำทวมซ้ำซากเปนครั้งคราว มน้ำทวมขังไมเกิน 3 ครังในรอบ 10 ป
่
้
ั
้

้
่
ี่
ระดับท 2 พืนทน้ำทวมซ้ำซากบอยครั้ง มีน้ำทวมขัง 4 - 7 ครังในรอบ 10 ป
ี
้
้
่
ี
ั
้
้
ี
ระดบที่ 3 พืนทน้ำทวมซำซากเปนประจำ มน้ำทวมขังมากกวา 8 ครังในรอบ 10 ป
้
้
ั
ี
ิ
พืนท่น้ำทวมซำซาก หมายถง พืนทีทีมการทวมขงของน้ำบนผิวดนสูงกวาระดับปกติ
่
ึ
ี
้
่
ี
่
และมระยะเวลาทีน้ำทวมขังยาวนานอยูเปนประจำ จนสรางความเสียหายตอพนทการเกษตร
ื้
ี

่
ทรัพยสินและชีวิต
ิ

3.6.2 ลักษณะของการเกดน้ำทวม
้
ั
ั
ี
ิ
ลักษณะของน้ำทวมมความรุนแรง และรูปแบบตาง ๆ กน ขึนอยูกบลักษณะภูมประเทศ

และสิ่งแวดลอมของแตละพื้นที่โดยมีลักษณะดังนี้
ึ้
ิ
่
1) น้ำปาไหลหลากหรือน้ำทวมฉับพลัน มักจะเกดขนในทราบต่ำหรือที่ราบลุม บริเวณใกลภูเขา
ี
้
่
ตนน้ำ ทีราบระหวางหุบเขา เชน บริเวณตนน้ำซงมความชันของพนทมาก พืนท่ปาทถกทำลายไป
ี
ู
ื้
ี
ึ่
ี่
่
ี
ทำใหการกกเกบน้ำหรือการตานน้ำลดนอยลง เกดขึ้นเนื่องจากฝนตกหนักเหนือภูเขาตอเนื่องเปนเวลานาน
ั
ิ
็
ี
้
ทำใหจำนวนน้ำสะสมมปริมาณมากจนพืนดิน และตนไมดูดซับไมไหว น้ำจึงไหลบาลงสูท่ราบต่ำดานลาง

ี


อยางรวดเร็วและรุนแรง ทำใหบานเรือนพังเสียหาย และอาจทำใหเกิดอันตรายถึงชีวิตได
2) น้ำทวมหรือน้ำทวมขง เปนลักษณะของอทกภัยทเกิดข้นจากปริมาณน้ำสะสมจำนวนมาก
ุ
ั
ี
่
ึ
ทีไหลบาในแนวระนาบ จากทีสูงไปยังทต่ำเขาทวมอาคารบานเรือน พืชสวนไรนาไดรับความเสียหาย
่



ี่
่
ี่
หรือเปนสภาพน้ำทวมขงในเขตเมืองใหญทเกิดจากฝนตกหนักตอเนื่องเปนเวลานาน มสาเหตุมาจากระบบ
ี
ั
การระบายน้ำไมดีพอ มีสิ่งกอสรางกดขวางทางระบายน้ำ หรือเกิดน้ำทะเลหนุนสูงกรณีพื้นทอยูใกลชายฝงทะเล
ี่
ี

ี
่
่
่
3) น้ำลนตลิง เกดขึนจากปริมาณน้ำจำนวนมากทเกดจากฝนตกหนักตอเนื่องทีไหลลงสูลำน้ำ
ิ
้
ิ
หรือแมน้ำมปริมาณมากจนระบายลงสูลุมน้ำดานลางหรือออกสูปากน้ำไมทัน ทำใหเกดสภาวะน้ำลนตลิ่ง
ี
ิ


เขาทวมเรือกสวน ไรนา และบานเรือนตามสองฝงน้ำ จนไดรับความเสียหาย ถนน หรือสะพานอาจชำรุด
ั
ทางคมนาคมถูกตดขาดได
3.6.3 สาเหตุการเกิดภัยน้ำทวม
้

ิ
ิ
การพิจารณาในเรื่องการเกิดน้ำทวมนันอาจพจารณาปจจัย 2 ประเด็น คือ พจารณาปญหา
ี่
ี่
ิ
หรือสิ่งทเปนตนเหตุทำใหเกดน้ำทวม และพิจารณาถึงปจจัยทเปนสาเหตุททำใหเกิดน้ำทวม
ี่
การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดลอม
ึ่
1) น้ำทวมจากน้ำฟา (Precipitation) ซงน้ำฟาหมายถึง สภาวะของน้ำท่ตกลงมาจากทองฟา
ี

ี่
ั
ิ
ุ
่
ั
อาจจะเปนลักษณะ ฝน หิมะ ละอองหรือลูกเห็บ โดยทวไปแลวถือวาฝนเปนปจจัยสำคญททำใหเกดอทกภัย
ุ
และฝนทมปริมาณมากจนทำใหเกดอทกภัยไดนั้นมาจากหยอมความกดอากาศต่ำ พายุฝน รองมรสุม
ี
ี
ิ
่
และลมมรสุม
็
2) น้ำจากแหลงเกบกกน้ำหรือระบบควบคม เชน เขื่อน อางเกบน้ำ ประตระบายน้ำ ฝายทดน้ำ

ั
ู
ุ
็
ุ
่
ิ
ิ
โดยสาเหตใหญ ๆ ทีทำใหน้ำทวมคือ (1) การระบายน้ำสวนเกนในปริมาณมากทิงออกไปเพือใหเกด
้

่


็
ั
ั

ความมนคงปลอดภัยตอแหลงเกบกกน้ำดงกลาว กรณนีจะทำใหเกดน้ำทวมพืนทีลุมสองฝงลำน้ำดานทายน้ำ
่
ั
้
่


ี
้
ิ